เอาจริงๆ คนไทยส่วนใหฐ่ไม่ค่อยจะรู้วิธีการจัดการงานศพกันซักเท่าไหร่ เพราะอย่างแรกเลยไม่ชอบการสูญเสีย ถ้าเลือกได้ก็คงไม่มีใครอยากจัดงานศพให้ใคร เพราะความรู้สึกเรื่องการสูญเสียมันทำใจได้ยากมากๆ แต่ก็ต้องทำใจยอมรับ และคิดซะว่าการจัดงานศพเป็นการแสดงความเคารพและให้เกีญรติแก่ผู้เสียชีวิตก็พอ ซึ่งพิธีเหล่านี้ก็มีมานานแต่โบราณ และความเชื่อของคนไทย เราจะมาเล่าสู่กันฟังว่าความเชื่อของคนไทย ในขั้นตอนการจัดงานศพของคนโบราณว่ามีเรื่องอะไรกันบ้าง
ความเชื่อของคนไทย ในขั้นตอนการจัดงานศพของคนโบราณ
1. การทำความสะอาดอาบน้ำศพ
ความเชื่อแรกคือการอาบน้ำร่างกายของศพให้สะอาด เพราะการที่ผู้ล่วงลับจะเดินทางไปสูภพภูมิที่ดีได้ ต้องมีร่างกายและใจอันบริสุทธิ์ ในอดีตก็จะมีการอาบน้ำด้วยการถูสบู่และอใช้น้ำสมุนไพรอุ่นในการอาบ เช็ดให้แห้งและน้ำขมิ้นมาพอกให้ทั่วร่างกาย
2. การหวีและสางผม
หลังจากการอาบน้ำต้องนำหวีที่เป็นหวีเสนียดมาหวีสางไปที่ผมของศพ 3 ครั้ง โดยหวีเสนียดจะมี 2 ฝั่ง ฝั่งหนึ่งใช้หวีไปด้านหน้า และอีกฝั่งหวีไปด้านหลัง หลังจากนั้นให้หักหมีออกเป็น 2 ท่อน เพื่อไม่ให้ผู้อื่นนำไปใช้ต่อ
3. การใช้เทียนขี้ผึ้งวินิจฉัย
เนื่องจากสมัยก่อนยังไม่มีวิธีการทางการแพทย์ที่ทันสมัย หรือเอื้ออำนวยการตรวจชีพจร คนไทยโบราณจึงต้องมีการนำเทียนขี้ผึ้งมาจุดไว้ 1 เล่มและรอจนกว่าเทียนจะดับลง ถ้าเทียบละลายหมดแล้ว คนที่กำลังตรวจสอบการเสียชีวิตได้ หยุดหายใจไปแล้ว ก็จะนับว่าเสียชีวิตโดยสมบูรณ์
4. ใส่หมากในปากของผู้เสียชีวิต
เชื่อว่าการนำหมากใส่ในปากของศพ จะทำให้ผู้ที่เดินทางอยู่ในโลกหลังความตายและกำลังเดินทางไปอยู่ภพภูมิที่ดี ทำให้เพลิดเพลินในระหว่างการเดินทาง
5. การสร้างประตูป่า
การทำประตูเหมือนซุ้มทางเข้าป่า ทำเพ่อให้ตอนขนร่างที่ไร้วิญญาณผ่านออกไป ไม่ให้วิญญาณกลับมาที่บ้านหรือเกิดความห่วงหา และเมื่อใช้เสร็จจะทำลายทิ้งทันที
6. เงินปากผี
พูดง่ายๆ เลยก็คือให้ผู้เสียชีวิตที่ตายลงและกลายเป็นผีตามความเชื่อได้มีเงินไปใช้ในโลกของผีหรือโลกของวิญญาณ
7. โปรยข้าวสารลงพื้น
การโปรยข้าวสารข้าวตอกลงพื้น ในขณะที่กำลังเดินทางนำศพไปวัด เพื่อทำพิธีเผา เป็นการอุทิศส่วนกุศลให้กับผู้เสียชีวิต และข้าวตอกจะไม่สามารถงอกกลับขึ้นมาใหม่ได้ เหมือนกับการที่เสียชีวิตไปแล้วไม่สามารถกลับมาได้
8. การซัดข้าวสารในบ้าน
การทำแบบนี้ในโบราณต้องทำระหว่างขนศพออกจากบ้าน เป็นการซัดข้าวสารพร้อมบริกรรมคาถา เพื่อขับไล่สิ่งชั่วร้ายที่อยู่รอบบ้านออกไป และต้องทำโดยผู้ที่เชี่ยวชาญด้านนี้เท่านั้น
9. การทุบบันไดทิ้ง
บ้านไม้ที่มี 2 ชั้น ต้องขนศพลงจากบนบ้าน ต้องทุบบันได้ทิ้ง และสร้างขึ้นมาใหม่ เพราะบันไดที่ขนศพลงมาเชื่อว่าเป็นบันไดผี และป้องกันผีไม่ให้สามารถกลับขึ้นมาบ้านได้
10. การบอกทางผี
ระหว่างการขนศพเดินทางไปวัด ญาติผู้ตายจะต้องบอกว่าเดินมาถึงไหนแล้ว เลี้ยวด้านไหนบ้างเพื่อให้วิญญาณเดินตามร่างของตัวเองได้และไม่หลงทาง
11. การทำพวงหรีด
เพื่อแสดงถึงความเสียใจแก่ผู้ล่วงลับ การมอบพวงหรีดให้ก็เป็นวิธีที่มีมาแต่โบราณ ทั้งศษสนาพุทธ และคริสต์ เกิดจากการไว้อาลัยแก่นักรบผู้เสียสละในศาสนาคริสต์ และได้เผยแพร่เข้ามาประเทศไทยใน รัชกาลที่ 4 เพื่อให้เกียรติและไว้อาลัย เป็นตัวแสดงความเสียใจจากผู้มอบให้
และทั้ง 11 ข้อนี้ก็เป็นวิธีการทมีมาแต่โบราณ บางวิธีก็หายไปตามกลาเวลา บางวิธีก็ยังมีการใช้อยู่จนปัจจุบัน แต่ก็อาจปรับเปลี่ยนตามยุคสมัยบ้าง แต่สิ่งหนึ่งที่มีมานานมากคือ พวงหรีด ดอกไม้งานศพ ที่ใช้แทนความเสียใจ และให้เกียรติเคารพแก่ผู้ตายอย่างสุดซึ้ง และในปัจจุบันก็สามารถสั่งพวงหรีด ดอกไม้งานศพได้แล้วที่ Panthachok ดอกไม้งานศพ ที่จะช่วยอุทิศสบุญส่วนกุศลให้แก่ผู้ล่วงลับที่จากไป
